شهزاد ایرانی پور؛ احسان جلال کر؛ شهریار عسگری
چکیده
زنبورهای Ooencyrtus telenomicida (Vassiljev) و Ooencyrtus fecundus Ferriere & Voegele (Hym., Encyrtidae) پارازیتوییدهای تخم سن گندم هستند. این دو گونه در مزارع غلات کشور در کنار هم زندگی می‌کنند، و نیازهای اکولژیک نزدیک به هم دارند، لذا وقوع ...
بیشتر
زنبورهای Ooencyrtus telenomicida (Vassiljev) و Ooencyrtus fecundus Ferriere & Voegele (Hym., Encyrtidae) پارازیتوییدهای تخم سن گندم هستند. این دو گونه در مزارع غلات کشور در کنار هم زندگی می‌کنند، و نیازهای اکولژیک نزدیک به هم دارند، لذا وقوع طرد رقابتی و حذف هر یک از آن دو دور از ذهن نیست، با این حال، در اغلب زیستگاه‌های طبیعی، همزیستی مسالمت‌آمیز دارند و یکدیگر را طرد ننموده اند. بنابراین نیاز به روش‌هایی برای همزیستی دارند. در این بررسی رقابت مستقیم لاروی در قالب دو آزمایش مولتی‌پارازیتیسم با رهاسازی همزمان تراکم‌های مختلف میزبان و زنبور و رهاسازی یک فرد از هر گونه با فواصل زمانی مختلف بررسی شد. مولتی‌پارازیتیسم با فاصله‌ی زمانی سه ساعت تا 10 روز، نشانگر برتری 35/2 برابری O. telenomicida نسبت به O. fecundus بود و در تیمارهایی که 2 تا 7 روز فاصله بین پارازیتیسم بود غلبه‌ی حمله کننده‌ی دوم افزایش یافت. مولتی‌پارازیتیسم همزمان بیانگر برتری سه برابری O. telenomicida در تراکم‌های پایین زنبور بود که افزایش تراکم زنبورها به 10 عدد، مزیت گونه‌ی مذکور را تا 15 برابر افزایش داد. می‌توان نتیجه گرفت که جمعیت دوجنسی O. telenomicida به جمعیت ماده‌زای O. fecundus برتری دارد و ازدحام، این برتری را تا طرد گونه‌ی دوم پیش می‌برد، اما در مزرعه چنین تراکم‌هایی از زنبور مورد انتظار نیست. این اطلاعات قابل بسط به جمعیت‌های دوجنسی O. fecundus نیست و ممکن است رقابت در جمعیت‌های دوجنسی متفاوت باشد.
